Franc Thụy Sĩ tăng mạnh do bất ổn từ Mỹ, SNB đối mặt áp lực can thiệp thị trường

ZURICH – Đồng franc Thụy Sĩ đã tăng giá mạnh trong tháng 4, thúc đẩy bởi làn sóng bất ổn chính sách thương mại từ Hoa Kỳ, làm gia tăng áp lực lên Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ (SNB) trong việc hành động để kiểm soát đà tăng của đồng tiền trú ẩn an toàn này – một yếu tố đang đe dọa triển vọng của ngành công nghiệp xuất khẩu Thụy Sĩ.

Franc Thụy Sĩ, còn được biết đến với cái tên "Swissie", đã tăng gần 9% so với đô la Mỹ trong tháng này – mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. So với đồng euro, franc cũng tăng 2,6% trong tháng 4, đưa tỷ giá lên gần mức cao nhất trong hơn một thập kỷ.

Sự tăng giá nhanh chóng này đến từ làn sóng tìm kiếm nơi trú ẩn của nhà đầu tư toàn cầu, giữa lúc chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục biến động. Trong khi đó, ngành công nghiệp Thụy Sĩ đang kêu gọi sự can thiệp từ SNB để hạn chế tổn thất trong xuất khẩu – lĩnh vực đã bị tổn thương bởi nhu cầu yếu và nguy cơ Mỹ áp thuế cao tới 31% lên hàng hóa Thụy Sĩ.

“Sự gia tăng của franc là thành phần cuối cùng trong hỗn hợp độc hại mà ngành công nghiệp Thụy Sĩ đang phải đối mặt,” ông Jean-Philippe Kohl, phó giám đốc Swissmem – hiệp hội ngành sản xuất và cơ khí Thụy Sĩ – cảnh báo.
“Chúng tôi không yêu cầu SNB hành động, nhưng sẽ hoan nghênh bất kỳ nỗ lực nào nhằm giảm bớt đà tăng giá.”

SNB tiến gần đến “thời điểm then chốt”?

Mặc dù SNB hiện duy trì lãi suất chủ chốt ở mức 0,25%, các nhà phân tích cho rằng cắt giảm thêm có thể kém hiệu quả trong bối cảnh lo ngại toàn cầu hiện tại, và can thiệp ngoại hối có thể là lựa chọn khả thi hơn.

“Nếu thị trường sợ hãi và bất ổn cao, không ai quan tâm lãi suất ở Thụy Sĩ là bao nhiêu,” ông Thomas Stucki, cựu lãnh đạo bộ phận tài sản của SNB, chia sẻ.

Tuy nhiên, việc bán franc để làm suy yếu đồng tiền cũng tiềm ẩn rủi ro về mặt ngoại giao. Washington từng liệt Thụy Sĩ vào danh sách thao túng tiền tệ vào năm 2020, sau các đợt can thiệp lớn.

Bất chấp rủi ro đó, nhiều chuyên gia cho rằng khả năng SNB sẽ sớm hành động. Ông Patrick Saner, Trưởng chiến lược vĩ mô tại Swiss Re, nhận định:

“Tốc độ và quy mô của đợt tăng giá gần đây, đặc biệt là từ ngày 2 tháng 4, khiến khả năng can thiệp trở thành một kịch bản ngày càng thực tế.”

SNB tuyên bố rằng họ không nhắm vào tỷ giá hối đoái cụ thể, mà sử dụng một rổ tiền tệ để làm cơ sở điều chỉnh chính sách. Tuy nhiên, đồng euro vẫn được xem là yếu tố chính do hơn 57% hàng nhập khẩu của Thụy Sĩ được tính bằng đồng tiền này – tác động trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng và mục tiêu lạm phát.

Chờ đợi động thái từ ngân hàng trung ương

Trong bối cảnh giá nhập khẩu giảm, lạm phát Thụy Sĩ hiện tiệm cận ngưỡng 0%, xa rời mục tiêu 0–2% của SNB. Do đó, nếu đồng franc tiếp tục tăng, SNB có thể không còn lựa chọn nào khác ngoài can thiệp để bảo vệ mục tiêu lạm phát và hỗ trợ nền kinh tế.

“SNB có thể vào thị trường, bán một lượng nhỏ franc để kiểm soát tỷ giá – một cách tiếp cận linh hoạt hơn so với việc giảm mạnh lãi suất,” theo chuyên gia kinh tế Maxime Botteron của UBS.

Dù chưa có tuyên bố chính thức, giới đầu tư đang theo dõi chặt chẽ từng tín hiệu từ SNB, trong khi ngành công nghiệp Thụy Sĩ lo lắng đợt tăng giá của franc sẽ là cú sốc tiếp theo trong một loạt thử thách chưa có hồi kết.