Đô la Singapore: Ứng viên mới cho vai trò đồng tiền trú ẩn an toàn tại châu Á?

Trong bối cảnh thế giới ngày càng đối mặt với nhiều rủi ro địa chính trị, áp lực lạm phát, tăng trưởng kinh tế chậm lại và các chính sách tiền tệ không đồng nhất giữa các ngân hàng trung ương lớn, nhà đầu tư trên toàn cầu đang tìm kiếm những tài sản có khả năng giữ giá trị ổn định trong thời kỳ bất ổn. Vàng, trái phiếu kho bạc Mỹ và các đồng tiền mạnh như đô la Mỹ, yên Nhật hay franc Thụy Sĩ từ lâu đã được coi là những “nơi trú ẩn an toàn” truyền thống. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, khi các kênh trú ẩn quen thuộc cũng bắt đầu bộc lộ yếu điểm, một cái tên khác đang dần nổi lên và thu hút sự quan tâm đặc biệt: đồng đô la Singapore (SGD).

Mặc dù đô la Mỹ vẫn giữ vai trò là đồng tiền dự trữ toàn cầu hàng đầu, nhưng sự suy yếu rõ rệt trong năm 2025 — với chỉ số DXY giảm hơn 9% tính đến thời điểm hiện tại — đã làm dấy lên lo ngại trong giới đầu tư. Cùng lúc đó, yên Nhật cũng không còn giữ được vị thế an toàn tuyệt đối khi triển vọng kinh tế của Nhật Bản bị lu mờ bởi áp lực thương mại và lãi suất siêu thấp. Chính trong bối cảnh này, các nhà phân tích bắt đầu nhắc đến SGD như một lựa chọn thay thế tiềm năng.

Christopher Wong, chiến lược gia ngoại hối tại ngân hàng OCBC, nhận định rằng đồng SGD hiện đang vận hành như một loại tiền tệ "gần như an toàn", đặc biệt là ở các thị trường châu Á và mới nổi. Theo ông, dù không có vị thế toàn cầu như USD, JPY hay CHF, nhưng SGD lại có xu hướng thể hiện tính chất phòng vệ đáng tin cậy trong các giai đoạn căng thẳng tài chính, đặc biệt là khi khủng hoảng xuất phát từ hoặc ảnh hưởng mạnh đến khu vực châu Á. Sự ổn định tương đối của SGD, cùng với mức tăng khoảng 6% so với đô la Mỹ từ đầu năm đến nay, đã khiến nhiều tổ chức tài chính lớn, như Jefferies, dự đoán rằng đồng tiền này có thể đạt mức ngang giá với USD trong vòng 5 năm tới.

Yếu tố then chốt thúc đẩy niềm tin vào đồng SGD đến từ sức mạnh thể chế và nền tảng kinh tế vững chắc của Singapore. Omar Slim, đồng giám đốc bộ phận Thu nhập cố định châu Á tại PineBridge Investments, cho rằng điều tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của SGD chính là khuôn khổ thể chế mạnh mẽ, chính sách tài khóa thận trọng và năng lực hoạch định chính sách nhất quán của chính phủ Singapore. Đây là những yếu tố được các nhà đầu tư toàn cầu đặc biệt đánh giá cao khi lựa chọn tài sản trú ẩn. Đồng tình với quan điểm này, Felix Brill, giám đốc đầu tư tại VP Bank, nhấn mạnh rằng đồng SGD mang nhiều đặc điểm mà các đồng tiền trú ẩn hiện đại cần có: ổn định kinh tế vĩ mô, thặng dư tài khoản vãng lai bền vững, rủi ro chính trị rất thấp và môi trường pháp lý rõ ràng.

Một điểm nổi bật trong chính sách điều hành tiền tệ của Singapore là sự khác biệt về cách thức điều chỉnh tỷ giá. Không giống như các quốc gia khác thường sử dụng lãi suất để điều tiết đồng nội tệ, Singapore lại quản lý tỷ giá SGD bằng cách điều chỉnh biên độ giao dịch của nó so với một rổ tiền tệ đại diện cho các đối tác thương mại chính. Biên độ này không được công bố công khai và có thể thay đổi theo thời điểm, giúp MAS — Cơ quan tiền tệ Singapore — linh hoạt trong điều hành mà vẫn giữ ổn định tỷ giá hối đoái. Jeff Ng, trưởng bộ phận chiến lược vĩ mô châu Á tại Sumitomo Mitsui Banking Corporation, ước tính rằng biên độ chính sách hiện tại có độ rộng khoảng 4%. Cơ chế này giúp hạn chế biến động tỷ giá, từ đó tăng độ chắc chắn và giảm rủi ro cho các nhà đầu tư nắm giữ SGD.

Tuy nhiên, trên con đường trở thành một đồng tiền trú ẩn toàn cầu, SGD vẫn phải đối mặt với một số rào cản đáng kể. Thứ nhất là quy mô thị trường còn nhỏ. Theo khảo sát của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) năm 2022, đô la Mỹ chiếm tới 88% giao dịch ngoại hối toàn cầu, yên Nhật chiếm 17%, franc Thụy Sĩ chiếm 5%, trong khi đồng SGD chỉ chiếm vỏn vẹn 2%. Thứ hai là tính thanh khoản và độ sâu của thị trường SGD chưa đủ hấp dẫn đối với các dòng vốn lớn. Chính sách tiền tệ ổn định cao của Singapore, dù giúp tăng độ tin cậy, lại đồng thời hạn chế khả năng đầu cơ quy mô lớn và khiến thị trường thiếu sôi động. Theo Brill, đây là rào cản đáng kể nếu SGD muốn vươn lên trở thành đồng tiền trú ẩn toàn cầu thực thụ.

Ngoài ra, nền kinh tế Singapore có mức độ phụ thuộc rất lớn vào xuất khẩu. Theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, giá trị xuất khẩu của Singapore năm 2024 tương đương 178,8% GDP quốc gia này. Điều này khiến giới chức tiền tệ nước này không khuyến khích sự tăng giá quá nhanh hoặc quá mạnh của đồng SGD, bởi điều đó có thể gây bất lợi cho khả năng cạnh tranh hàng hóa xuất khẩu. Trinh Nguyen, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis, lưu ý rằng nếu nhà đầu tư toàn cầu ồ ạt mua tài sản bằng SGD, MAS có thể phải can thiệp để tránh khiến đồng tiền nội địa bị đánh giá quá cao.

Dẫu vậy, nhiều chuyên gia vẫn đánh giá cao tiềm năng của SGD trong việc đóng vai trò như một phần trong chiến lược đa dạng hóa tiền tệ toàn cầu. Jean Chia, giám đốc đầu tư toàn cầu tại Ngân hàng Singapore, nhận định rằng SGD có thể giữ vai trò quan trọng như “đồng tiền thứ ba” bên cạnh USD và JPY trong các danh mục đầu tư đa dạng hóa. Trong khi đó, Omar Slim cho rằng SGD có thể ngày càng được coi là “franc Thụy Sĩ của châu Á” — một đồng tiền mang tính chất phòng vệ khu vực đáng tin cậy, dù chưa thể thay thế vai trò thống trị của các đồng tiền trú ẩn toàn cầu như USD hay JPY. Jen-Ai Chua, nhà phân tích tại Julius Baer, cũng không loại trừ khả năng SGD sẽ tiến xa hơn nữa để trở thành một trong những nơi trú ẩn an toàn mang tầm quốc tế, nhưng bà lưu ý rằng điều này cần thời gian và sự phát triển toàn diện về thể chế, quy mô thị trường cũng như sự tham gia sâu rộng hơn từ các nhà đầu tư toàn cầu.

Tóm lại, trong bối cảnh toàn cầu đang tìm kiếm những lựa chọn thay thế an toàn và đáng tin cậy hơn để bảo vệ tài sản, đồng đô la Singapore nổi lên như một ứng viên sáng giá. Mặc dù con đường để SGD đạt được vị thế như USD hay CHF còn nhiều thách thức, nhưng nền tảng kinh tế vững chắc, cơ chế điều hành linh hoạt và sự ổn định vượt trội khiến đồng tiền này xứng đáng được đưa vào danh sách theo dõi sát sao của bất kỳ nhà đầu tư chiến lược nào quan tâm đến bảo vệ vốn trong thời kỳ biến động.