English en Chinese zh Thai th Indonesian id Malay ms Khmer km Burmese my Tiếng Việt vi

Dầu Thô

Căng thẳng Trung Đông bùng nổ: Giá dầu leo thang mạnh sau đòn không kích của Israel

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết trong một bài phát biểu rằng Israel đã phát động một “chiến dịch quân sự có mục tiêu” nhằm vào chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân của Iran.


Giá dầu thô thế giới tăng vọt tới 13% vào tối thứ Năm sau khi Israel phát động chiến dịch không kích quy mô lớn nhằm vào các cơ sở hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Iran, làm dấy lên lo ngại sâu sắc về khả năng gián đoạn nguồn cung từ khu vực Trung Đông – nơi chiếm tỷ trọng lớn trong sản lượng dầu toàn cầu. Hợp đồng dầu Brent giao tháng 8 tăng 7,05% lên 74,25 USD/thùng lúc 07:17 sáng theo giờ London, trong khi dầu thô WTI của Mỹ giao tháng 7 vọt 7,76% lên 73,32 USD/thùng, phản ánh phản ứng mạnh mẽ của thị trường trước nguy cơ xung đột lan rộng trong khu vực. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố nước này đã tiến hành “chiến dịch quân sự có mục tiêu” vào các địa điểm làm giàu uranium tại Natanz, nhắm vào các nhà khoa học hạt nhân chủ chốt và trung tâm phát triển tên lửa đạn đạo của Iran, khẳng định chiến dịch sẽ tiếp tục cho đến khi loại bỏ hoàn toàn mối đe dọa. Mặc dù Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế xác nhận không có sự gia tăng mức độ phóng xạ tại Natanz sau cuộc tấn công, và cơ sở hạt nhân Isfahan vẫn nguyên vẹn, nhưng mức độ nghiêm trọng của sự việc đã gây sốc cho thị trường năng lượng. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết Israel đã hành động đơn phương, không có sự hỗ trợ từ Mỹ, đồng thời cảnh báo Iran không được nhắm vào lợi ích của Hoa Kỳ. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz đã ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, trong khi truyền thông Iran xác nhận Tư lệnh tối cao IRGC Hossein Salami thiệt mạng trong loạt không kích. Thị trường lo ngại sản lượng dầu của Iran – đạt khoảng 3,305 triệu thùng mỗi ngày theo báo cáo tháng 5 của OPEC – có thể bị ảnh hưởng, kéo theo nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng nếu cuộc xung đột lan rộng. Andy Lipow, Chủ tịch công ty tư vấn dầu khí Lipow Oil Associates, nhận định thị trường đang lo ngại rằng Iran có thể trả đũa bằng cách nhắm vào các mục tiêu của Israel hoặc Mỹ, gây ra leo thang quân sự nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cung dầu. Tuy nhiên, một số chuyên gia như Ellen Wald – đồng sáng lập Washington Ivy Advisors – cho rằng mặc dù đây là một sự kiện nghiêm trọng nhưng vẫn chưa đến mức gây nguy cơ gián đoạn lớn như khi Nga xâm lược Ukraine. Wald cũng chỉ ra rằng không có cơ sở sản xuất hoặc xuất khẩu dầu nào của Iran bị tấn công trực tiếp, do đó khả năng nước này tiếp tục xuất khẩu dầu vẫn được duy trì. Bà nhấn mạnh rằng Iran không có lợi ích khi cản trở hoạt động vận chuyển dầu qua Eo biển Hormuz – tuyến hàng hải chiến lược nơi khoảng 20% nguồn cung dầu toàn cầu đi qua. Dù có thể xảy ra gián đoạn ngắn hạn, Wald cho rằng tàu thuyền vẫn có thể chuyển hướng qua lãnh hải của UAE hoặc Oman, và Trung Quốc – khách hàng dầu mỏ lớn nhất của Iran – chắc chắn sẽ gây áp lực mạnh nếu nguồn cung bị ảnh hưởng. Saul Kavonic từ MST Marquee cho rằng thị trường dầu đã xem nhẹ rủi ro địa chính trị trong suốt năm qua, nhưng các cuộc tấn công lần này là lời cảnh tỉnh cho thấy mức độ nguy hiểm đã trở nên “rõ ràng và cận kề”. Trong khi đó, Barclays cảnh báo rằng phản ứng thị trường vẫn chưa phản ánh hết “kịch bản xấu nhất” nếu xung đột tiếp tục leo thang, đồng thời đặt câu hỏi liệu các quốc gia khác trong khu vực – đặc biệt là Ả Rập Xê Út – có ủng hộ chiến dịch của Israel hay không. Dù Tehran và Riyadh đã đồng ý nối lại quan hệ ngoại giao vào tháng 3/2023 với vai trò trung gian của Trung Quốc, nhưng bất kỳ động thái nào vượt ngoài kiểm soát đều có thể làm bùng nổ cuộc khủng hoảng khu vực mới, đẩy giá dầu vào vùng biến động mạnh chưa từng thấy kể từ đầu thập kỷ.